It's a Mens World

ni Bebang Siy

Matagal ko nang batid ang tungkol sa aklat na ito ng (noon ay bagong) manunulat na si Bebang Siy. Nanalo kasi ito sa kauna-unahang Filipino Reader’s Choice Awards na kaakibat ng Filipino Reader Conference noong 2012 sa kategoryang Essay Anthology. Agad akong naghanap ngunit naubusan na raw ng kopya nito ang mga bookstores na malapit sa amin. Nakiusap pa ako sa aking kaibigan na isabay ako sa kanyang pagbili nang siya ay makakita ng ilang kopya sa kanyang sariling paghahanap.

Ang It’s a Mens World ay koleksyon ng mga sanaysay at kwento na halaw sa buhay at mga karanasan ng manunulat nito na si Bebang. Karamihan dito ay nangyari noong mga taon ng kanyang kabataan, hanggang sa siya ay magka-edad at nagkaroon ng mas malawak pang pang-unawa sa mundo at mga bagay na nagpapaikot dito. May mga kwentong nakakaantig ng puso, may mga kwentong nakakatawa, at meron ding ilan na makapagpapaalala sa iyo ng isang bahagi ng sarili mong buhay – marahil dahil personal mong naranasan ang nasa kwento o di kaya nangyari ito sa isang taong malapit sa iyo.

Sa lahat ng mga salaysay na nakapaloob sa akdang ito, mayroong dalawa na nagdulot ng kirot at kalungkutan sa aking puso: ito ay ang Sa Ganitong Paraan Daw Namatay Si Kuya Dims at Ang Lugaw, Bow. Sa kwentong Sa Ganitong Paraan Daw Namatay Si Kuya Dims, isiniwalat ng manunulat ang isang matapang at matatag na bahagi ng kanyang pagkatao. Hindi lahat ng tao – babae man o lalaki – ay magkakaroon ng lakas ng loob na tanggapin at, sa pagkakataong ito, ilantad ang isang maselang karanasan na nangyari noong siya’y isang bata pang walang muwang. Naiisip kong isang paraan ito ng catharsis o paglalabas ng mga natatagong hinanakit, ngunit napakahirap ring isipin na ito ay isa ring paglalantad ng pasumandaling dumilim na saglit noong kanyang kabataan. Wari ko ay wala akong lakas ng loob na isulat ang ganoong pangyayari sa buhay ko, at dahil sa kanyang katapangan, nagpupugay ako kay Bebang.



Sa kabilang dako, naalala ko naman ang aking pumanaw na ama sa kwentong Ang Lugaw, Bow. Katulad ng tatay sa kwentong ito, laging inuuna ng aking tatay – ang tawag ko sa kanya ay Daddy – ang mga pangangailangan naming magkapatid bago niya intindihin ang kanyang sarili.

*

Ang pagkakasulat ng mga akdang ito ay maihahalintulad sa isang liham na isinulat para sa isang kaibigan – hindi pormal ang mga terminolohiya na kadalasan ay Taglish, at mayroon ding pabalbal na mga salita o mga salitang-kanto. Sa aking palagay, ito ang dahilan kung bakit malakas ang hatak o charm ng aklat na ito sa ordinaryong Pilipinong mambabasa –  prangka, tapat, walang halong kiyeme, at walang pagbabalat-kayo ang bawat salaysay at ang paraan ng pagsasalaysay. Sa aking personal na opinyon, at dahil na rin siguro sa hindi nalalayo ang aking edad sa (naiisip kong) edad ng manunulat, nakaugnay ako sa ilan sa kanyang mga kwento – katulad ng Chiclet na usong-uso noong 80s at naging paborito ko ring kainin, ipinagbawal man ng mga magulang ko ang pagkain ng mga chewing gum. Pamilyar din ang mga lugar na binanggit sa akda – ang maliit na komunidad sa bandang Ermita, Manila na kalapit ng Ermita Shrine at Ermita Catholic School na isang tawid lamang ay Manila Bay na. Dahil kabisadong-kabisado ko na rin ang lugar na ito, hindi ko mapigilang makita sa aking isip ang mga bagay na ikinukuwento ng manunulat.

Madaling basahin at intindihin ang aklat na ito, ngunit naisip ko na kung walang kalakip na katapangan o katapatan ang mga salaysay na nilalaman nito ay magiging isa lamang itong ordinaryong akda na kayang ibalangkas ng kahit sinong may kakayahang magsulat at may mga katulad na karanasan. Sa aking aba at hamak na opinyon, hindi ko maituturing na hindi pangkaraniwan o exceptional ang It’s A Mens World sapagkat wala naman itong iniaalay na kakaiba sa aking panlasa. Maaaring napatawa ako nito sa ilang kwento o nakapagdulot ng kalungkutan sa iba, ngunit ito ay hindi nag-iwan ng matinding impresyon sa akin upang ituring ko ito bilang isang pambihira o natatanging akda.

Rating: ★★★
Book Details: Trade paperback, brand-new